Polityka, państwo, podatki

Odsetki ustawowe są najczęstszym sposobem określania rekompensaty za opóźnienie w dokonywaniu różnego typu płatności. Odsetki ustawowe można naliczać za opóźnienia w płatnościach zarówno w obrocie konsumenckim – na przykład w przypadku czynszu, rachunków za energię elektryczną, czy też w obrocie pomiędzy podmiotami gospodarczymi, za zwłokę w opłacaniu zobowiązań. O odsetkach ustawowych stanowi Kodeks Cywilny, którego zapisy nadają równocześnie obowiązek ustalania wysokości tych odsetek rządowi. Tak więc odsetki ustawowe określane są co jakiś czas (na ogół raz na kilka lat) na podstawie rozporządzenia publikowanego przez Radę Ministrów. Odsetek ustawowych nie powinno się mylić z karami lub odsetkami umownymi. Odsetki umowne można określać w procentach lub jako wielokrotność odsetek ustawowych. Odsetki ustawowe stosować można przede wszystkim w tych przypadkach, w których regulacje umów nie określają innych zasad odszkodowania za zwłokę w regulowaniu płatności. Jednak na ogół umowy – szczególnie konsumenckie – odwołują się do kategorii odsetek ustawowych, zapisy dotyczące kar umownych bywają zaś najczęściej stosowane w obrocie gospodarczym. Odsetek ustawowych nie należy też utożsamiać z odsetkami podatkowymi. Stawki tych ostatnich są bowiem wyznaczane w inny sposób i ogłaszane przez Ministra Finansów. Ważne że odsetki ustawowe są tylko wskaźnikiem względnym. Końcowa kwota odszkodowania jest zależna od wysokości wspomnianych odsetek ustawowych (definiowanych jako wskaźnik względny) oraz wielkości bezwzględnych: wysokości zaległości i długości przeterminowania. Obecnie obowiązująca wysokość odsetek ustawowych wynosi 13 procent i obowiązuje od 15 grudnia 2008 r. Została wskazana w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 4 grudnia 2008 r. w sprawie określenia wysokości odsetek ustawowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 220, poz. 1434).